top of page

Kiến trúc sư Lê Hiệp – Người làm đẹp Hà Nội đã chia tay với Hà Nội

Năm 2024, Hội Kiến trúc sư Hà Nội dự định tổ chức kỷ niệm 40 năm Hội được UBND Thành phố thông qua Điều lệ Hội KTS Hà Nội lần đầu tiên (1984-2024) và dựng một đoạn phim 10 phút lướt qua chặng đường các KTS Hà Nội đã đi qua.

Có chưa đầy 1 phút nói về KTS Lê Hiệp, đoạn ấy có lời bình của Nhà thơ Phạm Hổ: “Trong cuộc sống có hai điều dịu ngọt dài lâu. Những giấc mơ đẹp và những ký ức đẹp. Giấc mơ thì ít khi tìm đến. Còn những ký ức đẹp thì có thể tự mình tạo ra.” Các công trình của các Kiến trúc sư Hà Nội đã tạo nên những ký ức đẹp đẽ cho thành phố.

Đó là Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ Việt Nam trên đường Bắc Sơn nhìn ra quảng trường Ba Đình do Kiến trúc sư Lê Hiệp thiết kế. Kiến trúc sư đã tạc khắc vào không gian Hà Nội biểu tượng về lòng biết ơn các Anh hùng liệt sĩ hy sinh vì nền độc lập tự do cho dân tộc, ký ức ấy sẽ mãi mãi trường tồn. Kiến trúc sư cũng là thầy giáo đã đào tạo nhiều thế hệ kiến trúc sư Hà Nội, tham gia công tác Hội nhiều năm và chuyển giao cho các thế hệ kiến trúc sư Hà Nội tiếp nối. Trong đoạn phim ấy có hình ảnh KTS đến thăm và kể lại câu chuyện những kỷ niệm KTS đã gắn bó cuộc đời lao động và sáng tạo, làm nên tác phẩm trên đường Bắc Sơn khu Quảng trường Ba Đình Hà Nội

Để có những hình ảnh ngắn ngủi ấy, các Kiến trúc sư Hà Nội đã vào bệnh việt Việt Xô bàn thảo kịch bản, dự kiến khoảng thời gian thích hợp KTS kịp ra viện, lại phải vào lúc nắng đẹp, nhưng trời không quá nóng… Đội quay phim do nhà báo Phan Xanh chủ trì đã chọn mãi và cũng kịp hoàn thành, phát sóng đúng ngày Ký niệm Thương binh liệt sĩ (27/7/2024). Đoàn làm phim cũng dự cảm đây là những hình ảnh cuối cùng được ghi lại về một Kiến trúc sư đã dành cả đời đi khắp các địa điểm linh thương của đất nước, dựng lên những kiệt tác kiến trúc, khắc vào không gian đất trời những hình tượng thể hiện lòng biết ơn của con dân đất Việt trước các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì nền Độc lập tự do của đất nước.

Các Kiến trúc sư Hà Nội càng nhận thức rõ hơn những ngày tháng ngắn ngủi còn lại của KTS Lê Hiệp với Hà Nội, việc thay nhau đến thăm hỏi Kiến trúc sư Lê Hiệp lúc ở nhà, lúc ở bệnh viện… đã thành nếp quen vài năm nay và luôn có mặt vào bất cứ lúc nào mỗi khi bắt được cuộc gọi: “Đang ở đâu đấy, qua đây một lúc nhé” của KTS Lê Hiệp.

Có buổi trưa, KTS Lê Hiệp gọi chúng tôi tới và nhờ đưa đến căn nhà trên phố Hàng Giấy, tìm hỏi một hồi để biết căn phòng của một người bạn, đồng nghiệp của Kiến trúc sư (ông ấy cũng đã mất mấy chục năm rồi). Ngồi nói chuyện với người nhà của người bạn cũ, KTS Lê Hiệp kể lại chuyện thời sinh viên, hai ông tan học muộn, xuống nhà ăn ký túc xá hết cơm, hai ông sinh viên kiến trúc đói meo đi bộ từ bãi Phúc Xá về Hàng Giấy lục cơm nguội chén mấy miếng giò (bà mẹ bán giò chả), bữa cơm ấy ông thấy ngon nhất đời, nhớ mãi tới tận hơn 60 năm sau… ông cứ thủ thỉ nói chuyện, như quay lại ký ức gian nan của những tháng năm vất vả, những niềm vui nỗi buồn thời đi học, đi làm, đi dạy cho các lớp Kiến trúc sư mấy chục năm… và những chắt chiu để làm nên cái đẹp rạng ngời cho đất nước, cho Hà Nội, cho cuộc đời. Những câu chuyện ấy giờ đây đã thành kỷ niệm gần xa, hình bóng lúc mờ lúc tỏ trong nỗi nhớ của những người học trò, những đồng nghiệp vẫn tiếp nối sự nghiệp của Kiến trúc sư Lê Hiệp mà ông đã dành cả đời tận hiến cho Hà Nội.

GIA BẢO

bottom of page