Một ngôi nhà kính ở Quảng Châu không chỉ để trồng cây mà còn có thể biến hình thành nhà bếp và phòng sinh hoạt cộng đồng. Dự án sáng tạo của Office for Roundtable và JXY Studio mở ra cách nghĩ mới về mối quan hệ giữa con người, thực phẩm và không gian đô thị, nơi trồng, nấu và chia sẻ trở nên gần gũi hơn bao giờ hết.
Nhà Kính Biến Hình Thành Không Gian Cộng Đồng Ở Quảng Châu
Bạn có bao giờ gặp một công trình khiến bạn phải xem lại cách mình hiểu về không gian sống chưa? Đó chính là cảm giác khi tôi khám phá dự án độc đáo này ở Quảng Châu, Trung Quốc. Office for Roundtable và JXY Studio đã tạo ra một công trình không thể gói gọn trong bất kỳ khuôn mẫu nào, và chính sự phá cách đó làm nó trở nên cuốn hút.
Dự án mang tên “Your Greenhouse Is Your Kitchen Is Your Living Room” – tạm dịch “Nhà Kính Của Bạn Là Nhà Bếp Của Bạn Là Phòng Khách Của Bạn”. Và đúng như tên gọi, đây không chỉ là một cái tên thông minh. Đây là một cấu trúc mô-đun linh hoạt, có thể biến từ một nhà kính thực thụ thành sân hiên mở dành cho các hoạt động cộng đồng, và quá trình chuyển đổi này cực kỳ trực quan và thỏa mãn.
Hãy tưởng tượng: một khung thép hình chữ A được bọc bằng các tấm polycarbonate, có thể mở ra nhờ các dây căng treo từ đỉnh khung. Khi đóng lại, công trình tạo ra một vi khí hậu lý tưởng để trồng khoai tây, ớt xanh, xà lách, cải thìa và nhiều loại thảo mộc khác. Khi kéo dây nâng tường lên, ngay lập tức bạn có một sân hiên thoáng đãng, sẵn sàng cho bữa tối cộng đồng hay các workshop.
Điều đặc biệt là thiết kế này xuất phát từ một thời điểm cụ thể. Nhà thiết kế Leyuan Li nhận học bổng từ Design Trust Hong Kong để nghiên cứu các dự án nông nghiệp nhỏ, dựa trên những mô hình cộng đồng xuất hiện trong đại dịch COVID-19 – khi mọi người bỗng quan tâm đến men bánh mì, vườn nhà và an ninh thực phẩm.
Nhưng thay vì chỉ ghi lại khoảnh khắc văn hóa đó, Li cùng Office for Roundtable và JXY Studio đã tạo ra một công trình mở rộng cuộc trò chuyện. Sân hiên này, được lắp đặt tại bảo tàng Fei Arts, là câu trả lời cho một câu hỏi lớn hơn: nếu chúng ta có thể thử thách hệ thống sản xuất thực phẩm tập trung bằng cách tạo ra không gian giúp việc trồng, nấu và chia sẻ thực phẩm trở nên gần gũi và cộng đồng hơn?
Các chi tiết kỹ thuật cũng rất thông minh. Những tấm polycarbonate không đặt ngẫu nhiên mà có khoảng hở tính toán trước, giúp làm mát tự nhiên, cực kỳ quan trọng trong khí hậu cận nhiệt đới của Quảng Châu. Bên trong, các kệ kim loại giữ rau và thảo mộc, tạo ra hệ thống trồng cây vừa thực dụng, vừa thẩm mỹ. Toàn bộ công trình nhẹ, mô-đun, dễ thay đổi, di chuyển hoặc bố trí lại theo nhu cầu cộng đồng.
Sự linh hoạt này là điểm then chốt. Thiết kế không áp đặt cách sử dụng, mà mở ra vô vàn khả năng: hôm nay là nhà kính để hàng xóm học nông nghiệp đô thị, ngày mai biến thành nhà bếp ngoài trời để mọi người cùng nấu món đã trồng, tuần tới là phòng khách cộng đồng để trao đổi về hệ thống thực phẩm và bền vững.
Những gì Office for Roundtable gọi là “thiết bị kiến trúc kết hợp vai trò của nhà kính, nhà bếp ngoài trời và phòng khách” thực ra còn hơn thế: đó là cách tái định hình mối quan hệ giữa con người, thực phẩm và không gian đô thị, tạo ra một môi trường sống gần gũi, linh hoạt và cộng đồng hơn.