top of page

Khám phá những điều chưa kể về Niki de Saint Phalle - Một nhà điêu khắc phi thường khó ai vượt qua

Niki de Saint Phalle là một nghệ sĩ người Mỹ gốc Pháp và là người phụ nữ duy nhất trong nhóm Nouveau Réalisme bao gồm các nghệ sĩ Arman, Christo, Yves Klein, Jean Tinguely và Jacques de la Villeglé. Đối với bà, nghệ thuật là một phần rất quan trọng trong cuộc sống. Bởi nó giúp bà chữa lành những tổn thương thời thơ ấu và cải thiện tình trạng sức khỏe tâm thần của bản thân. Để hiểu rõ hơn về nữ nghệ sĩ tài năng này, chúng tôi sẽ bật mí một vài bí mật về Niki de Saint Phalle ngay sau đây.

Cuộc nổi loạn của cô gái trẻ
Niki de Saint Phalle được sinh ra ở Pháp. Cha bà là người Pháp và mẹ bà là người Mỹ. Gia đình bà từng rất giàu có nhưng họ đã mất tất cả khi thị trường chứng khoán sụp đổ vào năm 1929, một năm trước khi Niki ra đời.
Phần lớn khoảng thời thơ ấu của mình, bà được nuôi dưỡng ở New York, nơi bà trở thành người mẫu cho tạp chí Vogue & Life.
So với những đứa trẻ cùng tuổi, Niki mang trong mình một tâm hồn nổi loạn hơn rất nhiều. Ví dụ như khi đó bà chỉ thích sơn màu đỏ cho những chiếc lá sung hay các tác phẩm điêu khắc cổ điển trong ngôi trường tu viện của mình. Và khi bước sang độ tuổi 18, bà đã bỏ trốn khỏi đây cùng người bạn thời thơ ấu Harry Mathews.
Phá vỡ mọi lối mòn
Trong khi Mathews theo học âm nhạc tại Harvard thì Niki bắt đầu học diễn xuất. Nhưng hai năm sau khi sinh đứa con đầu lòng, bà bị suy sụp tinh thần nghiêm trọng và phải nhập viện. Khi ở bệnh viện điều trị, bà phát hiện ra rằng hội họa đã giúp mình hồi phục các tổn thương.
Vì vậy, bà đã từ bỏ diễn xuất, chuyển đến Mallorca cùng gia đình và tiếp tục vẽ tranh theo phong cách tự học độc đáo của mình. Ở Tây Ban Nha, bà phát hiện ra Antoni Gaudí, người khơi nguồn cảm hứng lớn đầu tiên cho nữ nghệ sĩ tài ba. Theo đó, Niki bắt đầu sử dụng các vật liệu đa dạng và coi các món đồ vật khác nhau là yếu tố thiết yếu trong thế giới nghệ thuật cá nhân.

Những bức tranh bắn súng độc đáo
Sau khi quay trở lại Paris, Niki đã gặp Jean Tinguely, người sẽ trở thành cộng tác viên nghệ thuật trong tương lai của bà đồng thời cũng là người đồng hành cùng Niki trong cuộc sống về sau. Bởi vì sau khi nữ nghệ sĩ ly thân với chồng, họ đã chuyển đến sống cùng nhau trong 1 studio nằm ở khu nghệ sĩ nổi danh.
Tại Paris, bà theo học nghệ thuật của Paul Klee, Henri Matisse, Pablo Picasso và Henri Rousseau cũng như nghiên cứu tác phẩm của các nghệ sĩ đương đại như Jasper Johns, Willem de Kooning, Jackson Pollock và Robert Rauschenberg.
Đến năm 1961, Niki mở cuộc triển lãm cá nhân đầu tiên tại Paris. Tại đây, bà đã trưng bày các tác phẩm được sáng tạo bằng cách bắn các thùng sơn được giấu kín bằng súng lục, súng trường hoặc súng đại bác có khả năng công phá cao. Chúng được gọi là “bức tranh bắn súng” (Tirs) độc nhất vô nhị trong ngành hội họa hiện nay.

Bạn là người Nana
Khi Niki De Saint Phalle và Tinguely chuyển đến một quán trọ cũ ở ngoại ô Paris vào cuối năm 1963, bà bắt đầu tạo ra những thể loại tác phẩm mới. Đó là các bức phù điêu tượng hình về phụ nữ, cô dâu, rồng và quái vật.
Đến năm 1965, Niki thực hiện tác phẩm điêu khắc đầu tiên có tên là Nanas hay “Nana”, có nghĩa là “quý cô” hoặc “cô gái” trong tiếng Pháp. Nó đã giúp bà trở nên nổi tiếng trong giới nghệ sĩ thập niên 60.
Một năm sau, Niki đến với Hon (trong tiếng Thụy Điển có nghĩa là “cô ấy”) khi bà làm việc cho Bảo tàng Moderna ở Stockholm. Thực ra Hon là một người Nana nằm có kích thước bằng một tòa nhà với cửa ra vào nằm ở giữa hai chân của cô.
Từ những năm 1960 cho đến khi qua đời vào năm 2002, Niki de Saint Phalle đã khám phá sâu các chủ đề về sự nữ tính trong các tác phẩm đầy màu sắc kỳ ảo. Bà đã cống hiến hết mình cho các dự án quy mô lớn như Vườn Tarot ở Tuscany, Ý, nơi trưng bày nhiều tác phẩm điêu khắc to bằng ngôi nhà được lấy cảm hứng từ các lá bài Tarot thân quen.

Thu Lành (theo Daily Art magazine)
bottom of page