Không gian Văn hóa Hà Nội: Dấu ấn Thăng Long giữa Lễ hội Văn hóa Thế giới 2025
Hà Nội, tháng 10/2025 — Giữa không gian rực rỡ của Lễ hội Văn hóa Thế giới lần thứ I diễn ra từ 10 đến 12/10 tại Hoàng thành Thăng Long, “Không gian Văn hóa Hà Nội” do Nhà hát Múa rối Thăng Long chủ trì thiết kế và vận hành đã trở thành điểm nhấn ấn tượng, tái hiện tinh hoa văn hóa Thủ đô ngàn năm, đồng thời lan tỏa bản sắc Hà Nội với bạn bè quốc tế.
1. Ý tưởng – không gian kể chuyện văn hóa Thăng Long
Không gian được thiết kế theo tông đỏ chủ đạo — màu sắc gợi về Khuê Văn Các, một biểu tượng văn hóa của Hà Nội — nhằm tạo cảm giác trang nghiêm, trang trọng và kết nối lịch sử với hiện tại. Các góc trưng bày nghề truyền thống như ươm tơ, dệt lụa, làm quạt giấy, sơn mài, gốm nghệ thuật được bố trí xen kẽ, mỗi chi tiết nhỏ đều kể một câu chuyện về con người Hà Nội thanh lịch, khéo léo và tinh tế.
Không gian không cách biệt với người xem — nó mở, gần gũi, để người nghệ nhân trò chuyện cùng khách tham quan, và trẻ nhỏ có thể trực tiếp chạm vào tơ vàng, cánh quạt, chum gốm… tạo nên “sân khấu sống” của di sản. Bên cạnh trưng bày tĩnh, người xem được thưởng thức diễn rối nước, rối cạn, múa dân gian, âm nhạc truyền thống — tất cả hòa quyện, mời gọi trải nghiệm bằng thị giác, âm thanh và xúc giác.
2. Trải nghiệm phong phú & dấu ấn với khách tham quan
Ngay từ ngày khai mạc, “Không gian Văn hóa Hà Nội” đã thu hút lượng lớn công chúng, đặc biệt du khách quốc tế. Họ dừng chân trước màn trình diễn rối nước, say mê kỹ thuật ươm tơ, ngắm bình sơn mài, áo dài, quạt giấy — những hình ảnh mang tính biểu tượng của Hà Nội. Ngoài việc quan sát, khách còn được nghe nghệ nhân giới thiệu công đoạn sáng tạo, được thử làm, trải nghiệm — cách tiếp cận chân thực giúp du khách không chỉ nhìn mà “cảm” văn hóa.
3. Trong dòng chảy của lễ hội toàn cầu
Lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội là sự kiện ngoại giao văn hóa lớn nhất trong năm 2025, với sự tham gia của 48 quốc gia, 45 không gian văn hóa, 34 gian hàng ẩm thực, 23 đoàn nghệ thuật và 22 quốc gia tham dự chiếu phim quốc tế. Trong 3 ngày, Hoàng thành Thăng Long biến thành “ngôi nhà chung” của các nền văn hóa, mở ra con đường giao lưu, trao đổi và lan tỏa bản sắc văn hóa giữa Việt Nam và bạn bè quốc tế.
Một trong những điểm ấn tượng là đêm “Bước chân Di sản” — diễn ra đêm 11/10 — nơi các bộ trang phục truyền thống và đương đại từ nhiều quốc gia lần lượt xuất hiện trên sân khấu Hoàng thành. Hơn 100 bộ trang phục đã biến không gian lịch sử thành sàn catwalk đa văn hóa, nơi thời trang trở thành ngôn ngữ đối thoại. Bên cạnh biểu diễn, phiên đấu giá thiện nguyện diễn ra trong khuôn khổ “Bước chân Di sản” cũng thu về 2,5 tỷ đồng để ủng hộ đồng bào vùng bị ảnh hưởng mưa lũ.
4. Sức lan tỏa và giá trị văn hóa
Lễ hội kết thúc tối 12/10 tại Hoàng thành Thăng Long với chương trình nghệ thuật đặc sắc, sự tham gia của nhiều đại sứ quán và lãnh đạo cấp cao. Ban tổ chức cho biết lễ hội đã thu hút hơn 1 triệu lượt khách đến tham quan và trải nghiệm. Đây không chỉ là con số, mà là minh chứng cho sức hút của Không gian Văn hóa Hà Nội nói riêng và lễ hội nói chung.
Theo Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch, lễ hội khẳng định văn hóa là nền tảng và nghệ thuật là phương tiện để kết nối, đồng thời đặt con người làm trung tâm trong giao lưu quốc tế. Ngoài ra, sự kiện này đặt Hà Nội và Việt Nam trong vị thế điểm đến văn hóa của thế giới, góp phần thúc đẩy du lịch, kinh tế sáng tạo và ngoại giao văn hóa.
Một điểm đáng lưu tâm là tinh thần đoàn kết và sẻ chia — lễ hội không chỉ giới thiệu văn hóa mà còn thực hiện nhiều hoạt động thiện nguyện, đấu giá để hỗ trợ đồng bào vùng lũ, biến sự kiện văn hóa thành hành động trách nhiệm xã hội.
5. Thách thức và gợi ý cho tương lai
Dù “Không gian Văn hóa Hà Nội” đã ghi dấu ấn mạnh mẽ, tổ chức một không gian văn hóa giữa quy mô lễ hội quốc tế không tránh khỏi thách thức:
• Cân bằng giữa tính truyền thống và hiện đại: làm sao để giữ bản sắc mà vẫn hấp dẫn người trẻ và khách quốc tế.
• Quản lý lưu lượng khách, bảo vệ hiện vật: trong không gian mở, việc kiểm soát đông đúc và bảo vệ các hiện vật nghề truyền thống cần kỹ lưỡng.
• Tạo hiệu ứng kéo dài sau lễ hội: để không gian và các hoạt động không chỉ là điểm nhấn ngắn hạn mà thành dấu ấn thường niên trong đời sống Hà Nội.
• Huy động nguồn lực tài chính – nhân lực: cả từ Nhà nước, doanh nghiệp và tổ chức văn hóa để duy trì hoạt động chất lượng, bền vững.
Nếu được tiếp tục phát huy, mô hình “Không gian Văn hóa Hà Nội” có thể trở thành một di sản sống — nơi văn hóa Thăng Long được tiếp nối, lan tỏa trong đời sống đô thị, được mọi thế hệ tiếp cận không chỉ qua hội hè mà qua trải nghiệm hàng ngày.