Từ thời cổ đại đến thế kỷ 18, người Công giáo châu u và người theo đạo Cơ đốc chính thống đã trưng bày và bảo quản xương của người đã khuất để tôn vinh họ. Mặc dù tính thẩm mỹ của chúng có thể thách thức sự nhạy cảm của xã hội ngày nay, nhưng những chiếc hộp chất đầy hài cốt như tòa nhà, nơi nguyện cầu hay những chiếc hộp chứa xương người theo đúng nghĩa đen đã nhắc nhở chúng ta về cái chết của loài người sau khi sinh ra. Chúng chính là không gian lý tưởng để bạn suy ngẫm về những gì sẽ xảy ra sau khi linh hồn rời khỏi xác phàm vô tri.
Vậy tại sao bạn không chiêm ngưỡng ngay top 5 nhà thờ xương mang vẻ đẹp lạnh người dưới đây? Chúng sẽ đem đến cho bạn những trải nghiệm thú vị có một không hai.
San Bernardino alle Ossa, Milano, Ý
Nhà thờ San Bernardino alle Ossa ở Milan, Ý là nơi chứa hài cốt ấn tượng nhất. Bởi nó có lịch sử lưu trữ xương người từ rất lâu đời và trước cả khi nhà thờ được xây dựng vào năm 1776.
Cụ thể hơn là vào năm 1210, một nghĩa trang gần đó đã hết chỗ chôn xác nên một phòng chứa xương bắt đầu được xây dựng. Đến năm 1269, một nhà thờ nhỏ được thi công bên cạnh căn phòng này. Sau đó, vào năm 1679, cả hai đều được cải tạo và mở rộng ra thêm.
Tuy nhiên, vào năm 1712, nhà thờ nhỏ bị phá hủy và được thay thế bằng nhà thờ lớn hơn dành riêng cho Thánh Bernardino thành Siena. Chính kiến trúc sư Carlo Giuseppe Merlo đã thiết kế nên công trình này và hoàn thành vào năm 1776.
Ngày nay, San Bernardino alle Ossa nổi tiếng là nơi bảo quản hài cốt khéo léo và ngăn nắp nhất của kiến trúc Mannerist.
Cụ thể hơn, sơ đồ mặt bằng của nhà thờ xương này có hình bát giác. Nó bao gồm một số nhà nguyện được trang trí các bức tranh từ thế kỷ 16 đến thế kỷ 18. Riêng hầm chứa hài cốt được treo bức bích họa lộng lẫy có từ thế kỷ 17 mang tên Triumph of Souls and Flying Angels của danh họa Sebastiano Ricci.
Nói về mặt dây chuyền của vòm nhà, nó được trang trí bằng hình ảnh Đức Trinh Nữ, Thánh Ambrose, Thánh Sebastian và Thánh Bernardino thành Siena. Ngoài ra, những bộ xương của những người không rõ lai lịch đã được sử dụng để trang trí nhà nguyện theo phong cách riêng.
Trong khi đó, các bức tường, hốc hẻm và cửa vào của công trình chứa đầy những mảnh xương còn sót lại. Chúng mang đến sắc màu trắng muốt hoàn toàn trái ngược với tông màu trầm của bề mặt tường nhà.
Capela dos Ossos, Evora, Bồ Đào Nha
Capela dos Ossos là một tượng đài nổi tiếng về nhà thờ xương ở Evora, Bồ Đào Nha. Công trình được các tu sĩ dòng Phanxicô xây dựng cạnh lối vào nhà thờ Thánh Phanxicô được thành lập vào thế kỷ 13.
Nó được lấy cảm hứng từ các bộ hài cốt của San Bernadino alla Ossa. Vậy nên phía trên lối vào có một tấm biển ghi chú rằng: "Nós ossos que aqui estamos, pelos vossos esperamos" hay "Chúng tôi, những bộ xương cốt đang ở đây chờ bạn đến viếng thăm".
Di chuyển ra xa hơn, bạn sẽ thấy các bức tường bên trong nhà nguyện được bao phủ và trang trí bằng những đốt xương rời của khoảng 5.000 cá nhân lấy từ nhiều nghĩa trang gần đó. Kết hợp với đó là hệ thống tám cột đỡ có xương và hộp sọ được sắp xếp cẩn thận và được cố định bằng xi măng. Ngoài ra, trên bức tường cạnh cây thánh giá còn có treo hai xác chết khô bằng dây xích kiểu cổ xưa
Capuchin Crypt, Santa Maria della Concezione dei Cappuccini, Rome, Ý
Capuchin Crypt là một khu vực nhỏ gồm sáu nhà nguyện nằm dưới công trình Santa Maria della Concezione dei Cappuccini (Đức Mẹ Thụ thai các Capuchins). Được biết, loại đất dùng để xây dựng nhà thờ được đưa về từ Jerusalem theo lệnh của Giáo hoàng Urban VIII. Nó khiến không gian nơi đây trở nên linh thiêng và đặc biệt đáng mơ ước với các con chiên ngoan đạo gần xa.
Chính cha sứ Michael của Bergamo đã giám sát việc sắp xếp hài cốt của hầm mộ có bên trong. Đó là Hầm mộ Phục sinh, một trong sáu nhà nguyện của nhà thờ có chứa hình ảnh Chúa Giêsu đang nuôi dưỡng Lazarus được đóng khung bằng các bộ phận làm từ xương.
Còn trong một ngôi mộ khác là Nhà nguyện Thánh lễ, nơi đây không có xương cốt mà chỉ có trái tim của Maria Felice Peretti, cháu gái của Giáo hoàng Sixtus V.
Vào năm 1631, Đức Hồng Y Antonio Barberini, một thành viên của Dòng Capuchin đã khai quật hài cốt của hàng ngàn tu sĩ Capuchin và chuyển từ tu viện cũ của họ trên Via dei Lucchesi về đây. Trong đó bao gồm xương cốt của khoảng 3700 người sống từ năm 1500 đến năm 1870.
Chúng được dùng để trang trí cho Hầm đầu lâu, Hầm xương chậu, Hầm mộ Tibias và Femurs. Nổi bật nhất có lẽ là bộ xương nằm ở vị trí trung tâm được bao bọc trong khối hình bầu dục. Nó cầm lưỡi hái ở tay phải và vẫy tay trái mời chào.
Mặc dù hoành tráng là thế nhưng lối trang trí rùng rợn này đóng vai trò như một lời nhắc nhở thầm lặng về quãng đời ngắn ngủi trên trái đất của loài người chúng ta.
Kể từ năm 1851, hầm mộ chỉ mở cửa cho công chúng trong tuần sau Ngày lễ các linh hồn. Sau đó vào năm 2022, nó được mở cửa quanh năm trừ một số ngày lễ nhất định mà thôi.
Nhà thờ Sedlec, Kutná Hora, Cộng hòa Séc
Nhà thờ Sedlec ở Kutna Hora, Cộng hòa Séc từng thuộc về tu viện Cistercian được thành lập vào năm 1142 bởi đức cha Miroslav của Markvartice. Sau đó, vào năm 1400, một nhà thờ theo phong cách Gothic được xây dựng với tầng trên hình vòm và một hầm chứa hài cốt dưới mặt đất dành cho những ngôi mộ tập thể được khai quật trong quá trình xây dựng nơi đây.
Từ năm 1703 đến năm 1710, một lối vào mới đã được thi công thêm để bảo tồn bức tường phía trước đã bị hư hỏng trước khi cải tạo nhà nguyện phía trên.
Đến năm 1870, gia đình Schwarzenberg thuê kiến trúc sư František Rint sắp xếp lại số lượng xương người ngày càng tăng lên tại đây. Theo đó đã có từ 40.000 - 70.000 bộ xương rời rạc được sử dụng để tạo ra bộ sưu tập xương người lớn nhất tại các nhà thờ hài cốt ở châu u.
Nó được kết hợp với những món đồ trang trí khác bao gồm một chiếc đèn chùm có gắn ít nhất một mảnh xương người, hai chiếc cốc trang trí lớn, bốn chân nến làm từ hài cốt kiểu Baroque, sáu kim tự tháp xương khổng lồ và rất nhiều thứ độc dị khác nhau. Nhưng độc đáo nhất là các vòng hoa đầu lâu được treo trên mái vòm của nhà nguyện nổi danh.
Đến năm 1985, Sedlec Ossuary được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới và được bảo quản cho đến ngày hôm nay.
Ngoài ra, còn có rất nhiều nhà thờ xương độc đáo khác đang chờ đợi đến khám phá như: Nhà thờ Basilica của Saint Ursula ở Cologne, Đức, Nhà thờ Saint Bartholomew ở Ba Lan và Hầm mộ Saint-Joseph-des-Carmes ở Paris, Pháp. Chúng là đều là những công trình mang tính biểu tượng cao khiến ai nấy cũng đều bị ấn tượng khó quên mỗi khi bước chân vào đây.