top of page

Khám phá các biểu tượng điêu khắc nổi bật nhất thời tiền sử từng được khai quật

Như chúng ta cũng biết nghệ thuật thời tiền sử đã xuất hiện và tồn tại trong một khoảng thời gian rất dài. Nó được ước tính từ thời kỳ đồ đá đến khoảng 10.000 năm trước Công nguyên. Trong đó, các bức tranh trong hang động, các tác phẩm được khắc đá, được chạm khắc và điêu khắc từ vật thể nhỏ là những phát hiện phổ biến nhất của nền nghệ thuật cổ xưa. Cụ thể ra sao, mời bạn cùng chúng tôi khám phá chi tiết hơn ngay sau đây

Đầu tiên là hình tượng những người phụ nữ nhỏ nhắn được chạm khắc trên các món đồ dùng cầm tay được làm từ đá, xương hoặc ngà voi. Chúng chính là những bằng chứng đầu tiên cho thấy sự tồn tại của các tác phẩm điêu khắc thời tiền sử trong quá khứ xa xôi.
Mặc dù chúng ta không thể biết chính xác ý nghĩa, cách sử dụng hoặc lịch sử của những món đồ điêu khắc này, nhưng rõ ràng là người nghệ sĩ cổ đại cần phải có sự nỗ lực, sự cẩn trọng và cả kỹ năng điêu luyện để tạo ra được các tác phẩm có 1 không 2.
Còn dưới góc nhìn của các nhà sử học nghệ thuật thì họ thường cho rằng những phụ nữ được chạm khắc trong thời kỳ đầu có thể là các vật tổ có khả năng sinh sản. Họ thường được gọi chung là nhân vật “Sao Kim” chứ không được gọi tên bằng các danh từ mỹ miều hiện nay. Bởi vì hầu hết các hình tượng này chỉ được tìm thấy bởi các nhà khảo cổ phương Tây, những người có quan niệm cái đẹp rất hẹp hòi khi chỉ thiên về làn da trắng và sự nam tính mà thôi.
Lấy một vài ví dụ điển hình về các nhân vật Sao Kim cho bạn dễ hình dung là hình tượng Sao Kim Berekhat Ram và Sao Kim Tan Tan. Họ đều là những người tiền Homo Sapiens có độ tuổi từ 200.000 đến 700.000 năm tuổi trở lên.
Nếu bạn cũng muốn tự mình thực hiện các tác phẩm điêu khắc ấy, bạn không cần bất kỳ công cụ đặc biệt nào. Bạn chỉ cần lấy một thanh xà phòng dày rẻ tiền và khắc nó thành một hình dạng đơn giản bằng vật dụng sắc bén như dao cắt bơ hoặc kẹp giấy mà thôi.
Ngoài ra, trong khoảng thời gian sau đó cách đây 25.000 năm, nhân vật Punjab với đôi mắt "viên bi chia đôi" được làm bằng đất nung cũng là một minh chứng điển hình về Sao Kim. Đi kèm với nó là một số nhân vật có hình người và động vật được tìm thấy trong các tác phẩm điêu khắc thời tiền sử. Nhưng chúng ta không biết rằng liệu chúng có liên quan gì đến nguồn thực phẩm, lối sống, tín ngưỡng văn hóa hay tâm linh của người nguyên thủy hay không.
Cụ thể hơn, trong các tác phẩm được tìm thấy bên trên, bức tượng Người Sư Tử Hohlenstein-Stadel là tác phẩm điêu khắc có hình dạng động vật lâu đời nhất được biết đến trên thế giới. Nó có niên đại từ 35.000 đến 40.000 năm tuổi và được chạm khắc từ ngà voi ma mút bằng dao và đá lửa cổ xưa.
Hay như bức tượng Shigir 11.000 năm tuổi là tác phẩm điêu khắc thời tiền sử được làm từ loại gỗ thông cổ nhất thế giới. Toàn bộ quá trình điêu khắc này được thực hiện bằng các công cụ làm từ đá hoặc răng động vật cao to.
Người ta tin rằng bức tượng ban đầu chỉ cao hơn 5 mét và dường như được tạo ra chỉ để ngắm nhìn giống như một tác phẩm điêu khắc thời hiện đại mà thôi.
Tiếp đến là một tác phẩm có độ phức tạp cao mang tên Tuần Lộc Bơi Lội. Với niên đại 13.000 năm tuổi, nó trở thành tác phẩm nghệ thuật lâu đời nhất được lưu giữ tại các bảo tàng và phòng trưng bày ở Anh theo tiêu chuẩn khắt khe.
Chi tiết hơn, tác phẩm này đã chạm khắc hình ảnh một con tuần lộc đực và cái đang bơi lội bằng mũi và đuôi. Trong đó các bộ phận của bức tượng được cắt nhỏ bằng dao đá và một cái nạo chuyên dụng. Tiếp đến, nó được đánh bóng bằng Oxit sắt dạng bột và đánh bóng bằng da.

Thêm một tác phẩm khác của bảo tàng Anh mà chúng ta không thể bỏ qua là Những Người Tình Ain Sakhri. Nó được chạm khắc trên viên sỏi Canxit tự nhiên bằng mũi đá để tái hiện lại hình tượng hai nhân vật chính đang ôm nhau, mặt đối mặt, trong tư thế ngồi. Đây là hình ảnh cổ xưa nhất được biết đến về một cặp đôi đang làm tình mặc dù giới tính không được xác định là nữ hay nam.

Nói tóm lại, những đồ vật điêu khắc thời tiền sử đầy mê hoặc này làm chúng ta say mê bởi vẻ đẹp độc đáo mang đậm tính thời đại. Song song đó, chúng còn tiết lộ một số bí mật về quá khứ xa xưa. Hay nói các khác: Một nhà sử học nghệ thuật chuyên nghiệp nhất có thể nói cho chúng ta biết về các công cụ và vật liệu được sử dụng để sáng tạo nên tác phẩm trừu tượng, nhưng họ không thể mổ xẻ cuộc đời và ước mơ của những nghệ sĩ thời tiền sử như các tác phẩm do chính người nghệ sĩ làm ra.

Thu Lành (theo Daily Art magazine)
bottom of page